Wraki na lawetę. Z katowickich ulic „znikają” zapomniane samochody
Zgodnie z przepisami, właściciel nieużytkowanego samochodu powinien go wyrejestrować i poddać recyklingowi. Jednak nie wszyscy tak postępują. Często wraki są porzucane przez właścicieli, którzy liczą, że nikt się nimi nie zainteresuje. Takie myślenie jest błędne, ponieważ zarówno mieszkańcy zgłaszają nam pojazdy tzw. „retro”, jak i strażnicy miejscy patrolujący osiedla, bacznie zwracając uwagę na wrastające w ziemię wraki.
W większości przypadków strażnikom udaje się dotrzeć do właścicieli i przekonać ich do usunięcia pojazdu. Są jednak tacy, którzy pomimo wezwań, nie usuwają wraku i wtedy strażnicy wystawiają dyspozycję usunięcia takiego pojazdu z drogi publicznej, strefy zamieszkania czy strefy ruchu.
PRZYPOMINAMY! Kwestię usuwania wraków reguluje Ustawa z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z art. 50a, pojazd pozostawiony bez tablic rejestracyjnych lub pojazd, którego stan wskazuje na to, że nie jest używany, może zostać usunięty z drogi przez straż gminną lub Policję na koszt właściciela lub posiadacza (na wniosek zarządcy drogi).
Należy zwrócić uwagę na wskazania ustawodawcy zawarte w tym przepisie:
- pojazd pozostawiony bez tablic rejestracyjnych...., pozornie zapis ten jest jasny i czytelny. Jednak należy sprawdzić, czy na przedniej szybie samochodu jest widoczna naklejka z numerem rejestracyjnym. Jeżeli jest to taki samochód nie jest pozbawiony obowiązkowych cech identyfikacyjnych jakimi są tablice rejestracyjne;
... pojazd, którego stan wskazuje na to, że nie jest używany...., na co ma zwrócić uwagę osoba, która kwalifikuje pojazd jako nieużywany? Czy karoseria pokryta grubą warstwą brudu jest wystarczającym powodem do usunięcia pojazdu? A może korozja nadwozia, brak powietrza w ogumieniu lub powybijane lusterka, będą spełniały kryteria wraka?
Tak zapisana przez ustawodawcę dyspozycja nakazuje wzrokowe oględziny wyglądu zewnętrznego samochodu i tylko na tej indywidualnej ocenie należy kwalifikować pojazdy jako wraki. Z pewnością należy każdy przypadek rozpatrywać indywidualnie
...pojazd.... może zostać usunięty z drogi...,może, to znaczy, że nie musi. Funkcjonariusz nie ma obowiązku zlecenia natychmiastowego usunięcia pojazdu nieużywanego. Może najpierw wykonać szereg czynności sprawdzających, które doprowadzą go do właściciela samochodu a dopiero jeżeli to się nie powiedzie może zlecić odholowanie wraka na parking strzeżony;
...usunięty z drogi...ustawodawca wyraźnie wskazuje, że na podstawie art. 50a ustawy prawo o ruchu drogowym można usunąć tylko te pojazdy, które pozostawione są na drodze publicznej bądź wewnętrznej położonej w strefie ruchu lub zamieszkania.
Co jest przesłanką do stwierdzenia, że pojazd jest nieużywany? Przykładowo:
- wiek pojazdu,
- brak aktualnych badań technicznych, ubezpieczenia OC
- dostępność pojazdu dla osób trzecich (otwarte drzwi),
- zniszczone wnętrze.
Prawo nie określa, przez jaki okres pojazd musi stać nieużywany na drodze, aby został uznany za porzucony.
Przy okazji warto przypomnieć, jak ubezpieczyciele definiują wrak samochodu. Z punktu widzenia firmy ubezpieczeniowej wrakiem jest pojazd po szkodzie całkowitej, uszkodzony lub zniszczony w takim stopniu, że koszty naprawy przekraczają 70% wartości tego pojazdu przed szkodą (dotyczy to ubezpieczenia AC).
Kto ponosi odpowiedzialność za porzucony pojazd?
Jeśli właściciel zostanie zidentyfikowany, ma do 14 dni na rozwiązanie problemu. Jeśli w wyznaczonym czasie nic nie zrobi, mogą zostać podjęte dalsze kroki.
Porzucony pojazd staje się własnością gminy, jeśli:
- zgodnie z art. 50a ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym zostanie usunięty z drogi, ale nie zostanie odebrany na wezwanie gminy przez właściciela w ciągu 6 miesięcy. Wtedy samochód uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się;
- zgodnie z art. 50a ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym w ciągu 6 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu nie została ustalona osoba uprawniona do jego odbioru.
Co gmina może zrobić z przejętym pojazdem jako jego właściciel?
Art. 3 ust. 6 Ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji opisuje, że pojazd wycofany z eksploatacji to odpad w rozumieniu przepisów o odpadach. Dalej – art. 18 tej samej ustawy doprecyzowuje, że właściciel pojazdu wycofanego z eksploatacji (w omawianej sytuacji – gmina) powinien go zezłomować w legalnej stacji demontażu lub punkcie zbierania pojazdów.
Jeśli samochód jest w dobrym stanie technicznym, gmina ma prawo również do jego sprzedaży.
Pojazd - nie tylko porzucony - może zostać usunięty z drogi na mocy innego przepisu
Aby tak się stało, pojazd musi stać w miejscu, w którym jest to zabronione i zagrażać bezpieczeństwu w ruchu drogowym lub go utrudniać. Wtedy może zostać usunięty z drogi na koszt właściciela na mocy art. 130a ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Dyspozycję usunięcia pojazdu wydaje strażnik gminny (miejski). Auto trafia na parking, na którym będzie przebywać aż do odbioru przez właściciela, który będzie musiał zapłacić zarówno za parkowanie pojazdu, jak i wcześniejsze odholowanie.
Jeśli w ciągu 3 miesięcy powiadomiona osoba nie odbierze samochodu, prezydent może wystąpić do sądu, wnioskując o orzeczenie przepadku pojazdu na rzecz miasta. Wniosek może zostać złożony dopiero po 30 dniach od dnia powiadomienia właściciela lub osoby uprawnionej do odebrania pojazdu.
Kiedyś były dumą właścicieli. Dzisiaj porzucone, zniszczone, zdekompletowane, wrośnięte w ziemię czy obrośnięte roślinnością – pojazdy zapomniane - czasem chyba celowo. Zagrażające mieszkańcom i środowisku, niepotrzebnie zajmujące miejsca parkingowe i negatywnie wpływające na estetykę miasta. Zobacz porzucone auta w Katowicach.
